Pracownik młodociany – podstawa zatrudnienia

Jeszcze do 2018 roku, pracownikiem młodocianym, polskie prawo określało osobę, która ukończyła szesnasty lecz nie przekroczyła osiemnastego roku życia. Od wspomnianego 2018 roku, młodociany pracownik może mieć minimalny wiek wynoszący piętnaście lat.

Pracodawcy mają możliwość zatrudniania osoby, która w świetle prawa nie jest jeszcze osobą pełnoletnią a więc całkowicie zdolną do podjęcia pracy zarobkowej. Młodociani pracownicy to ci, którzy najczęściej zatrudniani są sezonowo – głównie w wakacje ale też w weekendy lub ferie zimowe. Należy jednak pamiętać, że na pracowniku młodocianym ciąży obowiązek nauki, który nie może zostać zaniechany z powodu podjęcia przez niego pracy.

Podstawa zatrudnienia

Podstawą zatrudnienia pracownika młodocianego jest najczęściej umowa zlecenie. W niektórych przypadkach może to być umowa o dzieło. Pracownik młodociany musi posiadać zgodę rodziców/prawnych opiekunów, na podjęcie przez niego pracy zarobkowej! Ponadto może on wykonywać prace lekkie, które nie wymagają specjalistycznej wiedzy czy umiejętności. Pracownik młodociany może zostać zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ale tylko wówczas, gdy zostaną spełnione warunki typowe dla zawarcia stosunku pracy. Można je znaleźć w Kodeksie pracy (art.22). Umowy cywilnoprawne, czyli umowa zlecenie i umowa o dzieło to duża elastyczność, co dla młodocianego pracownika jest ważnym aspektem ze względu na konieczność pogodzenia pracy zarobkowej z nauką.

Pracownik młodociany – przygotowanie zawodowe

Młodociani pracownicy najczęściej podejmują się pracy zarobkowej, by samym zarobić na swoje wydatki i tym samym, odciążyć domowy budżet. Zarobione przez siebie pieniądze, przeznaczają na jakiś, z reguły, bardzo konkretny cel. Jednak praca osoby małoletniej, młodocianej może być także praktycznym przygotowaniem zawodowym do wykonywania pracy w danym zawodzie. Wówczas pracodawca zawiera z pracownikiem młodocianym umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego. Taka umowa musi być zawarta w formie pisemnej! Jest ona zawierana na czas nieokreślony. Za pracę w ramach przygotowania zawodowego, pracownik młodociany musi otrzymywać wynagrodzenie!

Czas pracy pracownika młodocianego

Pracownik młodociany w wieku 15-16 lat, nie może pracować dłużej niż 6 godzin na dobę.
Pracownik młodociany powyżej 16 roku życia, może przepracować maksymalnie 8 godzin w ciągu doby. Pracownicy młodociani nie mogą być w świetle prawa zatrudniani w:
godzinach nadliczbowych
porze nocnej.
Ponadto jeżeli dochodzi do sytuacji, kiedy pracownik młodociany pracuje w ciągu doby dłużej niż 4,5 godziny, ma on prawo do wliczonej w czas pracy 30-minutowej przerwy. Przerwa ta nie może być dzielona np na trzy przerwy po 10 minut, tylko musi być przerwą pełną, trwającą trybem ciągłym przez pełne trzydzieści minut.

Praca lekka

Praca lekka, zgodnie z definicją, jest nie tylko pracą nie wymagającą specjalistycznej wiedzy czy umiejętności ale także jest ona pracą, która nie obciąża w żaden sposób młodocianego pracownika. Przez obciążenie rozumie się zarówno obciążenie fizyczne jak i psychiczne ale też obowiązek szkolny młodocianego, który jest zobligowany do jego wypełniania bez względu na podjętą pracę zarobkową! Każdy pracodawca zatrudniający pracowników młodocianych ma obowiązek sporządzenia wykazu lekkich prac, które jednocześnie nie są pracami wzbronionymi dla osób małoletnich, młodocianych. Ponadto wykaz taki musi uwzględniać zarówno warunki pracy jak i proponowane stanowisko w danym przedsiębiorstwie a także obowiązek jego zaakceptowania a potem zatwierdzenia, zgodnie z obowiązującym prawem, ciąży na lekarzu medycyny pracy (akceptacja) oraz inspektorze pracy (zatwierdzenie). Prace wzbronione pracownikom młodocianym reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku, Dz. U. nr 200 poz. 2047.